انبساط غیر عادی آب به معنای افزایش حجم و حجم آب به شکلی ناشی از عواملی است که ممکن است باعث تغییر در ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی آب شود. این انبساط معمولاً در دماهای بسیار پایین یا بسیار بالا رخ میدهد و به دلیل تراکم مولکولهای آب در این دماها، تشدید میشود.
در دماهای پایین، انبساط غیر عادی آب به علت تشکیل یخ و یا انبساط حجمی آب در حضور هستههای یخ میباشد. آب در دمای ۰ درجه سلسیوس به شکل یک بلور جامد به نام یخ تبدیل میشود و حجم آن افزایش مییابد. این فنومن به خاطر تشکیل اتصالات هیدروژنی بین مولکولهای آب است که به دلیل طولانی شدن فاصلههای بین مولکولها در وضعیت جامد، مساحت بیشتری را اشغال میکند.
در دماهای بالا، انبساط غیر عادی آب به دلیل تبخیر و تشکیل بخار آب رخ میدهد. آب در دمای ۱۰۰ درجه سلسیوس به شکل بخار تبدیل میشود و حجم آن به صورت قابل توجهی افزایش مییابد. این انبساط به خاطر تغییر حالت مولکولهای آب از مایع به گاز است و در این حالت، مولکولهای آب به صورت گازی و با فاصلههای بین مولکولی بسیار بیشتر نسبت به حالت مایع قرار میگیرند.
انبساط غیر عادی آب در دماهای پایین و بالا، تأثیراتی اساسی بر محیط زیست دارد و میتواند باعث شکست و خرابی سازهها و تغییرات آب و هوایی شود. همچنین، این انبساط در علوم زیستی و صنایع غذایی نیز تأثیرات مهمی دارد و برای فهم بهتر رفتار آب در شرایط مختلف، مورد مطالعه و تحقیق قرار میگیرد.