آئین نامه چیست
آیین نامه به مقرراتی گفته می‌شود که توسط مقامات صلاحیتدار وضع و در معرض اجرا قرار می‌گیرند. انواع آیین نامه‌ها سه دسته هستند: آیین نامه‌های اجرایی، آیین نامه‌های مستقل، و آیین نامه‌های تفویضی. آیین نامه‌های اجرایی خود دو دسته هستند: پارلمانی و مستقل. آیین نامه‌های پارلمانی در صورتی است که در متن قانون مصوب مجلس لزوم تصویب آیین نامه پیشبینی گردد. آیین نامه‌های مستقل و تفویضی نیز به ترتیب توسط مقامات صلاحیتدار و سازمان‌های مربوطه وضع می‌شوند.
در ایران، آیین نامه‌ها برای تنظیم وضعیت‌های مختلفی از جمله آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، آیین نامه اجرایی شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور، و آیین نامه و ضوابط داروخانه‌ها وجود دارند. هر آیین نامه برای موضوع خاص خود قوانین و مقر اراتی را تعیین می‌کند و به منظور تسهیل اجرای قوانین و تشریح قانونی از آن استفاده می‌شود. به عنوان مثال، آیین نامه و ضوابط داروخانه‌ها شامل قوانین و مقرراتی است که برای تاسیس و اداره داروخانه‌ها و همچنین تولید، توزیع و فروش داروها و محصولات دارویی تعیین شده است. همچنین، آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی شامل قوانین و مقرراتی است که برای تنظیم وضعیت داخلی مجلس و کمیسیون‌های آن تعیین شده است. آیین نامه اجرایی شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور نیز شامل قوانین و مقرراتی است که برای تنظیم روابط ایران با ایرانیان خارج از کشور تعیین شده است.
آیین نامه ها توسط چه کسانی وضع می شوند؟
آیین نامه ها توسط مقامات صلاحیتدار مانند وزیران، شهرداران، استانداران و فرمانداران وضع می‌شوند. هدف این آیین نامه ها تسهیل اجرا و تشریح قانونی از قوانین موضوعه است. آیین نامه نباید مخالف قانون باشد و باید تبعیت از قانون بالاتر را تضمین کند. هیئت وزیران نیز حق دارد برای انجام وظایف اداری و تأمین اجرای قوانین و تنظیم سازمان‌های اداری به وضع تصویبنامه و آیین نامه بپردازد. هر یک از وزیران نیز در حدود وظایف خود و مصوبات هیئت وزیران حق وضع آیین نامه و صدور بخشنامه را دارد ولی مفاد این مقررات نباید با متن و روح قوانین مخالف باشد.
